Στήλη Άλατος

Photo Sharing and Video Hosting at Photobucket
Καλώς Ήρθατε στη Στήλη Άλατος. Η Στήλη, δημοσιεύεται κάθε Σάββατο, ταυτόχρονα στην Κυπριακή εφημερίδα Πολίτης και στο ελληνικό portal TVXS. Κάποιες φορές, αν το επιβάλλει η επικαιρότητα γράφω και ανεβάζω κείμενα μόνο για διαδικτυακή χρήση. Κάτω από τα άρθρα, όπως σε όλα τα ιστολόγια, υπάρχει χώρος για σχολιασμό. Moderation, δεν κάνω. Για αυτόν τον λόγο όμως είμαι αυστηρός σε σχόλια επιθετικά που δεν σέβονται την οποιαδήποτε Άλλη άποψη ή είναι επιθετικά κατά κοινωνικών και φυλετικών ομάδων. Ύβρεις και προσωπικές επιθέσεις διαγράφονται χωρίς συζήτηση.

Συντονιστείτε τώρα στους 107, 6

Κινούμενη Άμμος. Κάθε Σάββατο 6-8 μ.μ στον 107,6 ή στο : www.1076.eu Στο shoutbox, το συζητάμε ζωντανά! Από τον Bach στον Dylan και από τον Beethoven στους Beatles και τους Felice Brothers,όλα είναι Μουσική 107.6 ΓΙΑ ΑΚΡΟΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΛΙΚ ΕΔΩ

Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Η Ελλάδα πενθεί (...) τον Κ.Αξελό.

Θα πρέπει να ήταν το καλοκαίρι του 1986 (;) αν και δεν είμαι απόλυτα σίγουρος.

Ταξίδευα για τη Σίφνο , για το Κάστρο της Σίφνου μόνος μου θέλοντας να περάσω δυο εβδομάδες αφιερωμένες σε γράψιμο, διάβασμα, περιπάτους, στον πιο μαγικό για μένα προορισμό των Κυκλάδων. Για μένα, Σίφνος σήμαινε και σημαίνει Κάστρο. Τίποτα άλλο.

Ανάμεσα στα ελάχιστα πράγματα που είχα μαζί μου, ένα βιβλίο που είχα αγοράσει τις προηγούμενες μέρες «Για την Πλανητική Σκέψη» του Κώστα Αξελού.

Ένας στοχαστικός οδηγός «Προς την πλανητική σκέψη -Το γίγνεσθαι - σκέψη του κόσμου και το γίγνεσθαι - κόσμος της σκέψης».

Καθώς το καράβι έφευγε από τον Πειραιά και απλώθηκα σε κάποιο πάγκο στο κατάστρωμα, έβγαλα το βιβλίο από το γυλιό μου και το άνοιξα.

Το ξανάκλεισα 5-6 ώρες μετά, όταν η μπουρού του καραβιού σήμανε την άφιξη. Στο μεταξύ διάστημα, καθώς το βαπόρι διέσχιζε το Αιγαίο, εγώ είχα βυθιστεί στον πιο γοητευτικό φιλοσοφικό κόσμο που είχα συναντήσει στη ζωή μου.


Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που μαζί με τα ποιήματα του Σεφέρη ήταν τα απολύτως απαραίτητα στα ταξίδια μου.

Γιατί με γοήτευσε τόσο; Ένας από τους κεντρικούς λόγους είναι η γραφή του -αυτή κάθε αυτή -που προσδιοριζόταν έντονα από την Ποιητική Αφαίρεση και πύκνωση.

Έφυγε λοιπόν από κοντά μας και ο Κώστας Αξελός.

Και αυτόν, πραγματικά, τον πενθώ ως να έφυγε ένας «δικός μου».

Δεν έπαψε, ούτε ποτέ θα πάψει να είναι ένα μεγάλο σημείο αναφοράς για μένα, και δεν θα πάψω ποτέ να του οφείλω πάρα πολλά για την όποια σκέψη διαμόρφωσα.

Αλλά και για κάτι άλλο:

Η γλώσσα του και κυρίως η στοχαστική ερμηνεία που απέδιδε στις λέξεις, στη γραμματική και τη μουσική της γλώσσας, με έκαναν να αγαπήσω τα Ελληνικά του Καβάφη και του Σεφέρη και να αποστασιοποιηθώ από τη λεξιλαγνεία και τον «εύηχο γλωσσικό ναρκισσισμό» του Ελύτη.

Ο μεγάλος Έλληνας στοχαστής, άφησε σήμερα 4 Φεβρουαρίου του 2010 , την τελευταία του πνοή στο Παρίσι όπου ζούσε από το 1945.


Ο Κώστας Αξελός στο Παρίσι με τον Γάλλο στοχαστή Jean Paul Dolle

Ποιος ήταν όμως;

Ο Κώστας Αξελός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924.

Παιδί αστικής οικογένειας, διδάχτηκε από μικρός γαλλικά και γερμανικά, ενώ η εφηβεία του φωτίστηκε από τα κείμενα των Ηράκλειτου, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Εμπεδοκλή, Μαρξ, Νίτσε, Ντοστογιέφσκι, και ποιητών όπως ο Ρεμπώ, ο Ρίλκε, ο Χέλντερλιν και άλλοι.

Σε ηλικία 17 ετών εντάχθηκε στην κομμουνιστική νεολαία και, παρά τις διαφωνίες του, πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, υποστηρίζοντας ότι «ο πραγματικός κομμουνιστής πρέπει να κρατάει στο ένα χέρι το όπλο και στο άλλο τα βιβλία του Ρίλκε».


Το 1944, στα Δεκεμβριανά, έζησε εικονική εκτέλεση στα κρατητήρια της Ασφάλειας, φυλακίστηκε σε στρατόπεδο και τελικά απέδρασε.

Tο 1946 εγκατέλειψε τις γραμμές του KKE.

Τέλη του 1945, με τη βοήθεια του Οκτάβιου Μερλιέ -διευθυντή τότε του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα- επιβιβαζόταν στο θρυλικό πλέον πλοίο «Ματαρόα» μαζί με τον Κ. Καστοριάδη, τον Κ. Παπαϊωάννου, τον Κ. Βυζάντιο, την Μ. Κρανάκη, τον Κ. Κουλεντιανό, τον Ν. Σβορώνο και άλλους με προορισμό το Παρίσι.

Η αφρόκρεμα δηλαδή της Ελληνικής Σκέψης, που για άλλη μια φορά η μικρότητα και τα πολιτικά μίση έσπρωχναν στην εξορία. Μην ξεχνάμε, πως λίγο αργότερα ακολουθεί ακριβώς την ίδια ρότα, άλλος ένας μεγάλος Έλληνας Δημιουργός και Στοχαστής, ο Ιάνις Ξενάκης.

Λίγο διάστημα μετά την αναχώρησή του, καταδικαζόταν ερήμην σε θάνατο. (όπως και ο Ξενάκης)

Φρικτή η μοίρα που πάντα επιφυλάσσει αυτή η πατρίδα στα καλύτερα τέκνα της, αυτά που στο τέλος τη δοξάζουν ερήμην της.


Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη, όπου και δίδαξε (1962-1973).

Αρχισυντάκτης του πρωτοποριακού τότε περιοδικού Arguments (Επιχειρήματα) από το 1956-1962, ίδρυσε και διηύθυνε την ομώνυμη φιλοσοφική σειρά στις Εditions de Minuit, στην οποία εκδόθηκαν επίσης και τα περισσότερα από τα βιβλία του.

Πασίγνωστη η διένεξή του με τον Σαρτρ τον οποίο εγκαλούσε για μη πρωτότυπη σκέψη και έκθεση παλαιότερων φιλοσοφικών ιδεών.

Ο Σαρτρ με τη σειρά του τον κατηγορούσε επειδή είχε εγκαταλείψει τον κομμουνισμό.

Έχει εκδώσει είκοσι τέσσερα βιβλία και πλήθος κειμένων (γαλλικά, ελληνικά και γερμανικά) που μεταφράστηκαν σε δεκαέξι γλώσσες.

Τον Μάρτιο του 2009 αναγορεύτηκε διδάκτωρ φιλοσοφίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και αυτή ήταν η τελευταία του επίσκεψη στην Ελλάδα.

Τον Απρίλιο του 2009 κυκλοφόρησε στη Γαλλία από τις εκδόσεις Les Belles Lettres το καινούργιο βιβλίο του, με τίτλο «Αυτό που επέρχεται» και πρόσφατα από τις εκδόσεις Νεφέλη το έργο «Το άνοιγμα στο επερχόμενο και το αίνιγμα της Τέχνης».

Ο καλός Ποιητής, Συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο φίλος Γιώργος Δουατζής, είχε την τιμή να πάρει από τον Αξελό μια από τις τελευταίες του συνεντεύξεις, σίγουρα η τελευταία στην Ελλάδα για λογαριασμό της Καθημερινής, τον Απρίλιο του 2009.

Παραθέτω, την χαρακτηριστική εισαγωγή του:

Ένας γοητευτικός έφηβος ογδόντα πέντε ετών, με μυαλό σπινθηροβόλο.

Φωνή και προφορά, υποβλητικές.

Η ανθρώπινη ζεστασιά διάχυτη. Το γέλιο αβίαστο.

Μοναδική οξύνοια δεμένη με παιδική τρυφερότητα.

Και όσο σου μιλάει, νιώθεις από τους τυχερούς εκείνους, που δέχτηκαν τα υψηλά ερεθίσματα «πετάγματος της σκέψης» από έναν από τους σημαντικότερους στοχαστές του αιώνα μας.

Τον συνάντησα στη Θεσσαλονίκη, όπου η εκεί Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ τον αναγόρευσε πρόσφατα επίτιμο διδάκτορα.

Ο λόγος του τελευταίου μεγάλου Ελληνα στοχαστή σε συνεπαίρνει, σε βοηθάει να ανελιχθείς σε άλλες σφαίρες, σε γεμίζει χαρά. Aντε μετά να προσγειωθείς και να κάνεις αυτήν τη σπάνιας ποιητικότητας συζήτηση… συνέντευξη.


«Τα μεγάλα ερωτήματα έχουν απαντηθεί από δεκάδες μεγάλους και παραμένουν αναπάντητα. Στη φιλοσοφία, η έννοια της απάντησης σε ένα ερώτημα είναι μια αδόκιμη σκέψη. Το γιατί υπάρχει ο κόσμος έχει ποτέ αποδειχθεί;» λέει ο Κώστας Αξελός.

Και στην εύλογη ερώτηση αν η συνεχής αυτοαναίρεση της αλήθειας αναζωογονεί ή σκοτώνει τον φιλόσοφο, απαντά:

«Μιλάω πάντα για στοχαστές και όχι για φιλοσόφους. Και η αλήθεια είναι μια πάρα πολύ προβληματική έννοια. Βλέπω την αλήθεια σαν κυρίαρχη μορφή μιας περιπλάνησης. Αμα η περιπλάνηση παίρνει μορφή και περιεχόμενο και συγκροτεί και συγκροτείται, δίνει μια μορφή της αλήθειας. Αλλά η αλήθεια υπακούει στην περιπλάνηση, και όχι το αντίθετο».

Όσοι θέλετε, μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη συνέντευξη του Κώστα Αξελού εδώ:

http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_14/04/2009_275322

ΥΓ. Δυστυχώς, ο τίτλος του άρθρου μου είναι σαρκαστικός.

Γιατί η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να πενθήσει ένα από τα επιφανέστερα τέκνα της.

Μα ακόμα και στις λεγόμενες "ελληνοκεντρικές" σελίδες αν ρίξτε μια ματιά, θα δείτε πως η είδηση "φωνάζει" δια της απουσίας της. Γιατί απλά δεν τον γνωρίζουν. Δεν έχω βέβαια κανένα πρόβλημα με όσους δεν γνωρίζουν κάτι.

Αλλά όταν αυτοί τυγχάνει να είναι οι κατά τα άλλα "επανελληνιστές" το πράγμα καταντάει όχι μόνο οξύμωρο αλλά απόλυτα γελοίο.

20 σχόλια:

Disdaimona είπε...

Λυπαμαι που δεν ήξερα το βιβλίο που αναφέρεις.
Απορώ, όχι γιατί το Παρίσι, υιοθέτησε τόσους σπουδαίους Έλληνες,αλλά κυρίως,πως γίνεται μια χώρα να γίνεται τόσο ξένη για τους πολίτες της και πως γίνεται οι πολίτες τελικά να υπερβαίνουν των δυνατοτήτων της χώρας τους στη ξενιτεία.Αν σκεφτείς την απουσία σαν μια άρνηση τότε το βάρος του αρνητικού το χρεώνεται αναγκαστικά η χώρα και το σύνολο αυτών που μένουν.
Είμαι σίγουρη πως θα τον τιμήσουν κι αυτον μετά βαϊων και κλάδων.Και θα τονίσουν πάρα πολύ την καταγωγή του. Μέχρι εκεί...
(μου κακοφάνηκε λίγο το σχόλιο για τη γλωσσα του Ελύτη)

Unknown είπε...

Πρώτα απ' όλα σε ευχαριστώ για την επίσκεψη.

Για τη δεύτερη σου παράγραφο, τι να πω...Μερικές φορές νιώθω έντονα πως η Ελλάδα διαχρονικά επιβεβαιώνει τη μυθολογία της, αυτή που τη θέλει δηλαδή Κρόνο να "καταπίνει" τα παιδιά της.

Είναι (κατά τη γνώμη μου) μια σχεδόν κλινικού επιπέδου κατάσταση που ίσως κάπου έχει να κάνει και με το ψευδεπίγραφο του κατά Παπαρηγόπουλο και μόνο "ελληνοχριστιανικού πολιτισμού" από τη μια και από την άλλη επειδή ποτέ, παρότι τον ενέπνευσε ουδέποτε γνώρισε στην Παιδεία της τον Διαφωτισμό.

Ασφαλώς και θα τον τιμήσουν. Όπως τίμησαν ανάλογα τον Ξενάκη, τον Καστοριάδη, τον Πουλαντζά και όταν έρθει η ώρα τον Γαβρά-αλλά μην ξεχνάμε πως όλοι αυτοί τιμήθηκαν στη Γαλλία και όσο ήταν έν ζωή.

Το σχόλιο μου για τον Ελύτη δεν έχει να κάνει πουθενά με υποτίμηση του έργου του. Απλά κατά κάποιο τρόπο ανήκει σε μια σχολή που προσωπικά δεν με καλύπτει ή δεν με γεμίζει στο σύνολό της. Ακραίο παράδειγμα της συγκεκριμένης Σχολής, ο Καρούζος.

Υπάρχουν σελίδες του πολλές, που με μεθούν. Αλλά σαν σύνολο έργου-από τους σύγχρονους- ο Σεφέρης είναι στην κορυφή. Έτσι κι αλλιώς αυτά είναι και λίγο προσωπικά, τι πάει στον κάθε ένα περισσότερο και πουθενά δεν είναι αρνητικά για το ίδιο το έργο του κάθε δημιουργού.

Το σχόλιο, μου πρέκυψε τελείως ειλικρινά καθώς το πρώτο μέρος του γραπτού μου για τον Αξελό είναι τελείως προσωπικό.

ΔemΩΝ είπε...

Αν έβαζαν Γιώργο ένα αίνιγμα για το ποια χώρα αγνοεί πάντα τουε μεγάλους στοχαστές της, ή και τους εξορίζει, οι νοήμονες θα απαντούσαν η Ελλάδα - διαχρονικά. Από τότε που την ονειρευόμαστε μέχρι σήμερα που ζούμε τον εφιάλτη της.

"Ψηλά βουνά βαθιές χαράδρες" λέει ένα ρητό, που μεταφράζεται και ως "ή του ύψους, ή του βάθους". Και η Ελλάδα ήταν και είναι γεμάτη βουνά και χαράδρες. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κι αυτή είναι η ομορφιά και η κατάρα της.

Τον κύριο Κώστα Αξελό τον συνάντησα στο Παρίσι τότε δυστυχώς που ήμουν πολύ νέος - άρα μονόπλευρα δοσμένος στον Σαρτρ και τον κομμουνισμό - για να χαρώ αυτή τη γνωριμία! Λυπήθηκα πραγματικά για την απώλεια αυτή.

ΔemΩΝ είπε...

Δεν πρόσεξα την απάνυτηση σου κι έτσι θεωρώ απαραίτητο να διευκρινίσω πως αναφέρομαι στην όλη Ελλάδα: από εκείνη που έδωσε το δηλητήριο στον Σωκράτη (και πολύ πριν φυσικά) μέχρι κι αυτή που έδιωξε και απαξίωσε τους Αξελούς της...

Τίποτα δεν έχει αλλάξει σε αυτό το επίπεδο. Κατά τα άλλα και τίποτα δεν είναι το ίδιο. Όπως πάντα και για τα πάντα άλλωστε.

Unknown είπε...

@ ksipnistere δεν με ενδιαφέρει το blog σας, ευχαριστώ για την πρόσκληση. Ποιοί αλήθεια είναι αυτοί που θα πούνε στους Άλλους να "ξυπνήσουν" "ρε"; Αυτές οι μαγκιές είναι που μεταξύ άλλων καθιστούν την Ελλάδα τοπίο θλιβερό.

Unknown είπε...

ΔemΩΝ..Αααα! τον γνώρισες;

Μα και εγώ όταν διάβασα την "Πλανητική Σκέψη" δεν ήμουν πάνω από 25-26 χρόνων.

Πρέπει να πάω σπίτι να βρω το βιβλίο να "τσεκάρω" την ημερομηνία αγοράς του. Παλιά συνήθεια αυτή με τις ημερομηνίες πάνω στα βιβλία, όνομα, ημέρα, χρονιά...

Δεν ξέρω ωστόσο ποια ακριβώς είναι η "ομορφιά" σε αυτό που γράφεις. Πραγματικά, δεν ξέρω.

Τα έχουμε πει κι από κοντά αρκετές φορές, με κούρασε αυτή η διαρκής επιείκεια που εν τέλει προάγει όλα τα προϊόντα της υστέρησης σε γραφικά ελαττώματα που στο τέλος καταντάμε να προστατεύουμε και να τα ενσωματώνουμε «εις το μεγαλείον της φυλής» Εκτός αν ομιλούμε για την Οδό Φυλής και τα δικά της μεγαλεία (…)


Και με αυτά και εκείνα ΔemΩΝa να σου πω και τούτο που το θυμήθηκα μόλις τώρα. Εκείνο το θέρος στο Κάστρο, αργά τα μεσημέρια, πάντα καθόμουν σε ένα καφενείο στο έμπα του χωριού στου "Λεμπέση". Κάπου έχω γράψει για αυτόν. Και, ήταν εκεί ένας άλλος άνθρωπος επίσης μόνος, με τις σημειώσεις του, μια ωραία φυσιογνωμία. Σιγά σιγά αρχίσαμε να κουβεντιάζουμε και τελικά περάσαμε καμιά δεκαριά μέρες με απέραντες συζητήσεις, για την Ελλάδα, τα γράμματα, τους ποιητές κλπ. Ο Βασίλης ο Αλεξάκης ήταν, άλλο ένα παιδί που υιοθέτησε το Παρίσι και το ανέδειξε. Και βέβαια δεν είχε πάνω του -ούτε απέκτησε ποτέ- εκείνο το ξινό σπουδαιοφανές ύφος των νεοελλήνων «τάχα μ’ τάχα μ’» που φωνάζει...κοιτάξτε με είμαι "κάποιος".

Stelios Frang είπε...

Να σου πω την αλήθεια, προσωπικά με κρατάει ακόμα σήμερα παγωμένο η απόφανση του Αξελού σε γαλλική εφημερίδα, κάπου το 1968-69, ότι οι Έλληνες χρειάζονται πότε πότε μια δικτατορία 5-10 ετών για να βάλουν μυαλό.

Θυμάμαι ότι είχε κάνει πολύ άσχημη εντύπωση αυτή η δημόσια κουβέντα του Αξελού και την είχαν σχολιάσει, ιδιωτικά όμως, πολλοί σημαντικοί άνθρωποι - ήδη τότε σημαντικοί και πολύ περισσότερο τώρα, όσοι είναι ακόμα εν ζωή. Εγώ θυμάμαι σαφώς 4 άτομα. Δεν ξέρω ποια θέση πήρε έκτοτε ο Αξελός για τη δικτατορία, αλλά πάντα απέφευγα να διαβάζω συνεντεύξεις και δηλώσεις του, ήμουν αρνητικά προκατειλημμένος!

Και ως προς τις φιλοσοφικές του απόψεις, τεχνοφοβικός μου φάνηκε από τα λίγα που διάβασα... "Μάτι θεωρητικό και χέρι εμπειρικό έχουν οδηγήσει, όχι ανώδυνα, στα δεινά της μυθο-τεχνο-λογικής περιόδου." γράφει κάπου στο βιβλίο "Από τη Μυθολογία στην Τεχνολογία". Δεν ξέρω ποια δεινά εννοούσε, ίσως θα προτιμούσε να πεθαίνουν οι άνθρωποι κατά εκατομμύρια από την ευλογιά και την πανούκλα για να μην προκαλέσει η τεχνολογική (και επιστημονική) πρόοδος φιλοσοφικά δεινά.

Ίσως να προτιμούσε να ανάβουμε ακόμα τη φωτιά με την τσακμακόπετρα για να μην προκύψουν προβλήματα προσανατολισμού, ερμηνείας και στόχου. Τότε δεν θα χρειάζονταν όμως και οι φιλόσοφοι, άσε τους ποιητές.

Γιώργο, σε βρίσκω πάντως συνεπή που συνδύαζες τη μελέτη Αξελού και Σεφέρη. Και ο δεύτερος σφόδρα τεχνοφοβικός ήταν! :-)

Stelios Frang είπε...

Τώρα διαπιστώνω, το είχα ξεχάσει τελείως, ότι είχα ασχοληθεί σε κάποια ανάρτησή μου ήδη πριν από 3+ χρόνια με κείμενο του Αξελού, και με πιο δραστικές διατυπώσεις εκ μέρους μου...

Unknown είπε...

Στέλιο, ομολογώ πως τη δήλωση δεν την έχω υπόψη μου. Δεν αλλάζει ωστόσο την εκτίμηση μου στο έργο του αφ ενός και αφ ετέρου δεν ξέρω πόσο βαθειά μέσα του ήταν ριζωμένη η πίκρα για τα όσα είχε περάσει.

Stelios Frang είπε...

Όπως και νάχει το πράγμα, μπορώ να πω ευθαρσώς "αιωνία του η μνήμη", δεν ήταν φυσικά και ο χειρότερος των Ελλήνων, κάθε άλλο!

Αντιφωνητής είπε...

Από την συνέντευξη στον Γ. Δουατζή στην οποία αναφέρθηκε ο Γιώργος.

Η σύγχρονη Ελλάδα;

Είναι ένα πρόβλημα. Ούτε Ανατολή ούτε Δύση ούτε Ευρώπη ούτε Ασία. Βαδίζει προς την αναζήτηση μιας ενότητας, την οποία δεν βρίσκει εύκολα. Δεξιά και Αριστερά είναι φθαρμένες και δεν αναδύεται ένας δρόμος.

Πώς θα ανακαλύψουν οι Ελληνες πολιτικοί την «πραγματική πολιτική»;

Θα έπρεπε να ξεπεράσουν τον στενό πολιτικαντισμό. Είναι όμως αυτό δυνατό;

Αντιφωνητής είπε...

Υ.Γ. Γιατί πάντα μου φαίνεται πως όποιος λέει στους άλλους "ξυπνήστε" το λέει γιατί...είναι που κοιμάται ο ίδιος;

Unknown είπε...

Ναι Αντιφωνητή-αν και κάθησα και διάβασα τη συνέντευξη 2-3 φορές για να ξεχωρίσω κάποιο απόσπασμα να περάσω στο κείμενο και δεν τα κατάφερα καθώς κάθε πρόταση έχει το ειδικό της βάρος.

Τελικά, είχα μείνει σε αυτά περί Σύγχρονης Ελλάδας που και εσύ εντόπισες και σήμερα το πρωί έριξα πάλι μια ματιά και εράνισα τούτα:

Γιατί υποφέρει ο άνθρωπος;

Διότι δεν είναι το όλον. Είναι ένα τμήμα του.

Θα μπορούσε να είναι αλλιώς;

Δεν θα μπορούσε, αλλά πνίγεται μέσα σε αυτόν τον περιορισμό. Οτι δεν μπορεί να είναι εδώ και κει συγχρόνως…

Γιατί οι νέοι πάντα διάβαζαν Μαρξ και Νίτσε συγχρόνως;

Διότι και οι δύο κάνουν ανελέητη κριτική του παρόντος. Ο Μαρξ καταδικάζει όλη την αποξένωση του ανθρώπου από τον εαυτό του μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα. Ο Νίτσε βλέπει στο σύστημα όπου ζούμε έναν απέραντο μηδενισμό. Ομως και οι δύο θέλουν να κάνουν ένα βήμα σωτηριολογικό. Ο Μαρξ στον απόλυτο κομμουνισμό και ο Νίτσε στον υπεράνθρωπο. Ως τα τώρα δεν ξέρω κανέναν φιλόσοφο που να μη θέλησε να δώσει σωτηριολογικό άνοιγμα.

Unknown είπε...

Αλλά τελικά, το "ένα" που ξεχωρίζω είναι αυτό:

Ποια τρία πράγματα θα άξιζε να πιστέψουμε;

Η πίστη είναι υπόθεση θρησκευτική. Με την ποίηση και τη σκέψη ο άνθρωπος μπορεί να ανοιχτεί στη φύση, στην τεχνική και στο περιπλανώμενο παιχνίδι επάνω σε έναν ληξιπρόθεσμο πλανήτη.

Νομίζω πως αυτή η πρόταση αν δεν καλύπτει "όλα" αν μη τι άλλο καλύπτει περίπου όλα. Οφείλω να πω πως με "εκφράζει" -αν και το "με εκφράζει" είναι διατύπωση που αντιπαθώ!

ΔemΩΝ είπε...

Γιώργο κι εγώ έχω βαρεθεί αυτή τον περισπούδαστο βαθή αναστεναγμό απελπισίας σε κάθε τι που αφορά την Ελλάδα - ένας δήθεν αναστεναγμός που κρατά 200 χρόνια τώρα - από τους "πεφωτισμένους" που αρνούνται να δουν πως το Τέλειο δεν υπάρχει, δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ. Και πως η Ελλάδα είχε πάντα την Αθήνα και τη Σπάρτη της, τον Λεωνίδα και τον Εφιάλτη της - όπως και κάθε άλλη χώρα που παρήγαγε και παράγει πολιτισμό άλλωστε.

Όσο για τη φράση που αποδίδουν στον Αξελό, περί ανάγκης μιας δικτατορίας ανά περιόδους που θα φέρνει την Ελλάδα στα ίσια της την έχω ακούσει κι εγώ και τότε με θύμωσε - σήμερα όμως είναι στιγμές που το ίδιο έχω σκεφτεί κι εγώ. Αλλά όχι μόνο για την Ελλάδα.

Magos Gsisspor είπε...

Ας μην κρίνουμε τον Αξελό με τα σύγχρονα μας κριτήρια για δηλώσεις του παρελθόντος. Αυτό που απομένει εξάλλου σε τέτοιες μορφές δεν είναι τόσο οι δηλώσεις κι η ζωή τους αλλά η πνευματική τους παρακαταθήκη. Το αν ήταν ενάρετος ή όχι, τεχνοφοβικός ή τεχνοκράτης, και τα υπόλοιπα διττά, ενδιαφέρουν κυρίως αυτούς που διύλισαν το έργο του και ξύνουν πίσω από την ουσία προς επίρρωση της ουσίας.

Παρόλα αυτά,για εμάς, που μόλις και οσμιστήκαμε κάτι από τη σκέψη του κ.Αξελού, ετούτη είναι η ευκαιρία να εντρυφήσουμε, έστω και όψιμα, στη σκέψη του. Τιμώντας τον ίδιο και τη φτηνή ζωή μας.

Εξαιρετικό άρθρο και πάλι, ακόμα πιο ζηλευτά τα σχόλια των επισκεπτών, αν εξαιρέσει κανείς τους σαλτιμπάγκους μπλόγκερς που κοπρίζουν τη φτήνια τους δεξιά κι αριστερά...

Ibis είπε...

@politispittas
Συγχαρητήρια για ακόμη μια φορά. Με συναίσθημα, ρεαλισμό και προσωπική ευγνωμοσύνη θα έλεγα αναφέρεστε σε ένα σημαντικό Έλληνα. Αν και δεν έχω διαβάσει τις σκέψεις και τα βιβλία του γνωρίζω το πνευματικό του έργο.

Η αξία της ανάρτησης γίνεται μοναδική αν συλλογιστούμε ότι πορταλς,sites,blogs και ΜΜΕ ασχολούνται με το διαζύγια, ερωτικές σχέσεις και ξανθιές περσόνες νεολληνισμού. Το θλιβερό αυτό γεγονός δεν αναδεικνύει τίποτε άλλο παρά την πνευματική και την ποιοτική γύμνια του σύγχρονου νεοέλληνα. Συμπληρώνοντας την Disdaimona η Ελλάδα όχι μόνο "θάβει" τα μυαλά της κυρίως τα αφανίζει, τα υποβιβάζει και τα επικαλύπτει μέσα στον κυκεώνα του lifestyle των Jeep και τον Gossip news.

Δεν θα αφήσω τα συναισθήματα μου να παρασυρθούν από όλα αυτά. Θα κρατήσω τις θετικές επιρροές της ανάρτησης σας.

Καλό μεσημέρι.
Με εκτίμηση
Ibis

@ksipnistere
Πόσο μα πόσο απελπισμένοι μπορεί να είστε? Δεν αξίζετε και δεν έχετε το επίπεδο να spamαρετε ένα αξιόλογο post με αξιόλογους συνομιλητές και άκρως ποιοτικές απόψεις. Είναι καιρός να προστατέψουμε το αξιόλογο τμήμα της ελληνικής blogoσφαιράς. Είστε για λύπηση.
(απολογούμαι προς τον διαχειριστή για το ύφος αλλά κάποιοι αγνοούν τα όρια....)

Unknown είπε...

@Μάγε Γίσσπορ & Ibis σας ευχαριστώ για την παρουσία και τα καλά σχόλια.

Όταν έκανα την ανάρτηση, είχα μία σιγουριά πως θα έμενε "ορφανή" από σχολιασμούς-αλλά που με διαψεύσατε ευχάριστα.

Βλέπετε...ακόμα και στο διαδίκτυο λειτουργούν τα "τηλεοπτικά "ήθη" συχνότατα και θέματα σημαντικά πάνε κυριολεκτικά "αδιάβαστα" (δεν μιλώ για μένα μόνο ασφαλώς...

ritsmas είπε...

Χαιρετώ σας. Είμαι φίλη του Δουατζή κι είχα ανεβάσει τότε τη συνέντευξη στο μπλογκ μου με τον τίτλο Ένας φοβερός Αξελός" και φυσικά τώρα με το φευγιό του το ανέβασα στο facebook.
Πράγματι υπήρξε κόσμημα ο Αξελός, κόσμημα σκέψης ήθελα να πω και θα συμφωνήσω ότι η ΕΛΛΑΔΑ δεν θρηνεί για τίποτα, δεν ζούσε εδώ, απλώς έτυχε να έχει γεννηθεί ΕΛΛΗΝΑΣ. Δεν έγινε κοινωνός των δικών μας προβλημάτων και σκέψεων, δεν μας άγγιξε με το χέρι ή το νου. Ζούσε στο Παρίσι και νομίζω ότι εκεί τελειώνουν όλα. Σκληρό μεν, αλλά πραγματικό. Τα βιβλία του βεβαίως αποτελούν παρακαταθήκη κι ελπίζω να βρεθούν νέοι άνθρωποι, αν μη τί αλλο να τα ξεφυλλίσουν.

Unknown είπε...

Καλημέρα σας και από μένα.

Συγχαρητήρια πρώτα απ' όλα για το Ιστολόγιό σας και, (κυρίως) για την παρουσία σας στην επικράτεια των Ελληνικών Γραμμάτων.

Θα διαφωνήσω όμως μαζί σας κατηγορηματικά.

Όπως εξηγώ, το "πενθεί" ενέχει σαρκασμό.

Πέρα από αυτό όμως, ο Αξελός ασφαλώς έτυχε και γεννήθηκε Έλληνας, όπως και όλοι μας.

Ωστόσο, το ίδιο του το έργο καθώς και η σημειολογία του αναπόφευκτα τον τοποθετούν στο σύμπαν του "Ελληνικού Στοχασμού". Το αρχικό του εφαλτήριο, όπως ο ίδιος είχε τονίσει άλλωστε ήταν ο Ηράκλειτος με τον τον οποίο όχι τυχαία ασχολήθηκε επί μακρόν.

Είναι-για πολλούς- αυτός που έφερε στο Γαλλικό και όχι μόνο προσκήνιο τους Προσωκρατικούς.

Εστίασε με μοναδικό τρόπο στην στοχαστική ανάλυση της Ελληνικής γλώσσας, ταυτίζοντας την με την ιστορία της φιλοσοφίας.

Σε ποια προβλήματα άραγε θα έπρεπε να γίνει κοινωνός; Σε αυτά που ταλανίζουν την Ελληνική καθημερινότητα; Γιατί άραγε;

Στο κάτω κάτω (κατά την φτωχή μου γνώμη) ακόμα και για αυτά, έχει όχι "απαντήσεις" αλλά νύξεις ουσίας μέσα από το έργο του.

Η Ελλάδα, ναι, δεν θρηνεί για τίποτα.

Αλλά για πείτε μου. Θρηνεί για κάτι ποτέ η Ελλάδα;

Πέρα από τα "εύκολα";